Zawieszenie działalności a ulgi podatkowe

Przedsiębiorca, który nie zatrudnia pracowników może, na okres od 1 miesiąca do 24 miesięcy, zawiesić działalność gospodarczą. Takie udogodnienie zostało wprowadzone 20 września 2008 roku. Należy zgłosić zamiar zawieszenia do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Wystarczy podać dane firmy oraz okres, na jaki działalność ma przestać funkcjonować. Do tego trzeba złożyć oświadczenie o niezatrudnianiu pracowników. Jeżeli firma ma status spółki partnerskiej, jawnej, komandytowej lub komandytowo-akcyjnej, należy także zawiadomić właściwego naczelnika Urzędu Skarbowego. Jeżeli po 24 miesiącach przedsiębiorca nie wznowi działalności, zostanie ona wykreślona z ewidencji przez odpowiedni urząd. Abu wznowić działalność wystarczy zgłosić ten fakt do CEIDG. Zgłoszenia są wolne od opłat.

W czasie przerwy, przedsiębiorca nie opłaca składek na ZUS od prowadzonej działalności. Zawieszenie działalności gospodarczej nie oznacza utraty prawa do ulg dla nowych firm. Ulga jest kontynuowana po upływie czasu zawieszenia, jednak nie dłużej niż 24 miesiące. Niestety, czas zawieszenia wlicza się do okresu, w którym podatnik ma prawo do ulgi. Jak to wygląda w praktyce? Jeżeli Kowalski założył firmę 1 stycznia 2011 roku to przysługują mu ulgi na składki ZUS do końca roku, nawet jeżeli w tym czasie zawiesza działalność na przykład na 3 miesiące.  Czas zawieszenia nie przedłuża okresu „ulgowego”. Jeżeli zawiesił działalność od lipca do końca września, to od października do grudnia nadal opłaca składki z przysługującą mu ulgą.

Faktura VAT

Faktura VAT to najczęściej spotykany dokument sprzedażowy. Czasami jest mylona z rachunkiem. Jeden i drugi dokument potwierdza dokonanie zakupu/sprzedaży, z tą różnicą, że faktura jest wystawiana przez VAT-owców, tzn. przedsiębiorców, którzy zgłosili swoje firmy na druku VAT-R. Od tamtego momentu są zobowiązani do wystawiania faktur a nie rachunków.

Informacje, jakie powinny znaleźć się na fakturze są ściśle określone przez prawo a konkretnie przez rozporządzenie Ministra Finansów. Dane jakie powinna zawierać faktura to:

  • imiona i nazwiska sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy
  • oznaczenie dokumentu napisem „Faktura VAT” oraz jej numer
  • numer NIP sprzedawcy i nabywcy (w przypadku, gdy nabywcą jest osoba prywatna, która nie prowadzi działalności gospodarczej NIP nie jest wymagany)
  • data wystawienia faktury
  • nazwa sprzedawanego towaru/usługi
  • ilość sprzedanego towaru
  • cena brutto i cena netto
  • stawka VAT oraz jej wartość

Wypisanie wymaganych danych jest trochę czasochłonne, dlatego warto pomyśleć o usprawnieniu tej czynności. Najprostszym sposobem jest posługiwanie się programem komputerowym stworzonym specjalnie do wystawiania faktur.

Usługi i handel – największy potencjał gospodarczy

Handel, i usługi to najważniejsza gałąź gospodarki. W krajach wysokorozwiniętyh to właśnie te działy są dominujące, w przeciwieństwie do krajów słaborozwiniętych, gdzie pierwsze skrzypce gra rolnictwo.

Sektor usług zatrudnia ponad połowę czynnych zawodowo Polaków, których jest około 16 milionów. Przemysł „zabiera” około 30% pracowników a rolnictwo 15. Statystyki pokazują jak niewspółmierna jest struktura zatrudnienia do struktury Produktu Krajowego Brutto. Usługi wygenerowały aż 65% PKB w 2006 roku, natomiast przemysł 30% a rolnictwo tylko niespełna 3%. Jak widać dynamiczny rozwój sektora usług znacznie wyprzedza rolników, którzy nie nadążają za nowoczesną technologią.

Wewnętrzna wymiana handlowa jest niezmiernie istotna, ale żeby odnieść wyraźny zysk, państwo musi sprzedawać na zewnątrz. W 2008 roku eksport towarów przyniósł 190 miliardów złotych zysku. Naszymi głównymi partnerami są Niemcy, którym sprzedajemy nieco więcej towarów niż od nich kupujemy. Na dalszych pozycjach pod względem wartości eksportowanych towarów znajdują się Włochy, Francja, Czechy i Wielka Brytania. Najbardziej chodliwymi artykułami są maszyny i środki transportu, różnego rodzaju półprodukty, żywność i zwierzęta.

Niestety, ciągle więcej importujemy niż eksportujemy. Wartość towarów przywożonych zza granicy wyniosła aż 213 milionów złotych, a należą do nich: różnego rodzaju maszyny, towary średnioprzetworzone, artykuły chemiczne, paliwa, minerały, oleje. Wysoka wartość importu spowodowana jest między innymi przez konieczność kupowania gazu i paliw, gdyż Polska jest uboga w złoża ropy naftowej.

Właśnie dlatego drugim naszym partnerem (obok Niemiec) jest Rosja. Na trzecim miejscu znajdują się Chiny, które w ostatnich latach stają się światową potęgą gospodarczą nastawioną na eksport. Poza podium uplasowały się Włochy i Francja.

Pomoc de minimis

Od 1 stycznia 2007 roku nowy przedsiębiorca może starać się o pomoc zwaną pomocą de minimis. Nie może ona przekraczać 200 tysięcy euro w ciągu 3 lat. Dla branż związanych z transportem drogowym kwota ta wynosi 100 tysięcy euro. Taka pomoc może być finansowana w całości lub częściowo przez Unię Europejską.

Aby określić łączną kwotę pomocy należy ustalić łączną kwotę pomocy otrzymaną w ciągu danego roku budżetowego oraz dwóch poprzednich lat. Prawo do przyjęcia takiej pomocy wydaje odpowiedni organ prawny danego państwa. Wyznacza on także datę przyznania pomocy.

 Nad przestrzeganiem prawidłowego przebiegu pomocy de minimis czuwa Komisja Europejska. Każde państwo ma obowiązek ułatwiania przedsiębiorcom uzyskiwania takiej pomocy a jednocześnie musi pilnować prawidłowego jej przyznawania. Założeniem tego rodzaju pomocy jest wspieranie przedsiębiorczości bez naruszania zasad wolnego rynku. Dlatego kwoty te nie muszą być notyfikowane przez Komisje Europejską, której zadaniem jest kontrolowanie tego, czy w danym państwie członkowskim nie przyznaje się grantów, które zaburzają zasady gospodarki wolnorynkowej i uczciwej konkurencji. Z założenia, małe kwoty nie są w stanie tego zrobić. Jednak w przypadku bezprawnego pobierania środków, prawo przewiduje zwrot pomocy.

 Pomoc de minimis może polegać na odroczeniu zapłacenia podatku, rozłożeniu płatności na raty lub umorzeniu podatku w całości lub częściowo, co w praktyce zdarza się bardzo rzadko. Taka ulga może być wykorzystana tylko w przypadku uzasadnionego interesu podatnika lub interesu publicznego.

 Nie wszyscy przedsiębiorcy mogą skorzystać z pomocy de minimis. Wyłączeni są z niej między innymi ci, którzy zajmują się rybołówstwem, przemysłem węglowym, transportem towarów a także ci, którzy wytwarzają podstawowe produkty rolne.

Ulgi dla nowych firm

Założenie nowej firmy wiąże się nie tylko z nowymi wyzwaniami, ale także z wydatkami na sprzęt, lokal i inne niezbędne rzeczy. Aby wspomagać nowych przedsiębiorców, prawo przewiduje ulgi składkowe oraz ulgi podatkowe.

Ulgi składkowe dotyczą obniżek składek dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Od 2005 roku obowiązuje nowa ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z jej postanowieniami nowopowstałym firmom przysługują ulgi w okresie 2 lat od momentu rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej. Wymiar składki na ubezpieczenie społeczne, w tym rentowe, chorobowe, emerytalne, stanowi zadeklarowana kwota nie mniejsza niż 30% wartości minimalnego wynagrodzenia – od stycznia 2011 wynosi ono 1386 zł brutto. Jeszcze jedną nowością jest możliwość zawieszenia działalności gospodarczej. W tym czasie podatnik nie musi opłacać składek a jednocześnie nie traci prawa do ulgi ZUS dla nowych firm.

Świeżoupieczeni przedsiębiorcy oraz Mali podatnicy mogą skorzystać z jednorazowej amortyzacji z „pomocy de minimis” (pomoc publiczna nieprzekraczająca 200 tysięcy euro). Wartość wszystkich amortyzowanych środków nie może przekraczać 100 tysięcy euro. Odpisy amortyzacyjne wlicza się do kosztów uzyskania przychodu, wtedy zobowiązania podatkowe przedsiębiorcy są mniejsze. Taką amortyzację można zapewnić specjalistycznym maszynom i urządzeniom, kotłom, maszynom energetycznym, środkom transportu z wyjątkiem samochodów osobowych.

Jak założyć działalność gospodarczą – krótki poradnik.

Pierwszy etap na jakim znajduje się przyszły przedsiębiorca jest dosyć oczywisty – to etap przemyślenia rodzaju działalności, jej zakresu i sposobu prowadzenia. Jeżeli wszystkie wątpliwości zostaną rozwiane a decyzja podjęta, trzeba zacząć załatwiać sprawy formalne. Od czego zacząć?

Pierwszym krokiem jest złożenie wniosku do wpisanie do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Można to zrobić tradycyjnie, udając się do urzędu gminy /miasta, lub poprzez stronę internetową ceidg.gov.pl. Wypełnieni formularza on-line jest możliwe pod warunkiem posiadania elektronicznego podpisu kwalifikowanego weryfikowanym certyfikatem lub profilu zaufanego ePUAP. Jeżeli petent ich nie posiada, musi osobiście dostarczyć wypełniony i wydrukowany wniosek. Złożenie go powoduje, że jednocześnie odpowiednie urzędy nadadzą firmie numer NIP oraz REGON.

Niezmiernie istotną sprawą jest wybór formy opodatkowania. Przedsiębiorca ma wybór – może zostać podatnikiem VAT lub nie, chyba że przychód firmy przekracza 50 000 zł rocznie – wtedy podatek musi zostać odprowadzony. Niektórym przedsiębiorcom nie opłaca się bycie VAT-owcem, pomimo tego, że mogą oni odpisywać koszty prowadzenia firmy od podatku. Zgłoszenie VAT to koszt wysokości 170 zł.

W ZUS-ie każdy przedsiębiorca jest jednocześnie płatnikiem i ubezpieczonym. Stosownego zgłoszenia do ZUS należy dokonać w ciągu 7 dni od momentu rozpoczęcia działalności. Przedsiębiorca indywidualny wypełnia druk ZFA oraz ZUA (do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego) lub ZZA (tylko ubezpieczenie zdrowotne). Natomiast osoba zakładająca spółkę musi wypełnić jeszcze druk ZPA. Nowi przedsiębiorcy mają przez dwa pierwsze lata prowadzenia działalności dość wysokie ulgi w odprowadzaniu składek.

Jeżeli przedsiębiorca chce zatrudniać pracowników, musi powiadomić o tym Państwową Inspekcję Pracy (PIP) oraz Sanepid. Należy podać rodzaj i zakres działania firmy oraz liczbę pracowników. Szczególnie rygorystyczne przepisy obowiązują tych właścicieli firm, którzy pracują w branży spożywczej i gastronomicznej.

Niektóre profesje wymagają otrzymania specjalnej licencji, na przykład przewozy lotnicze, usługi detektywistyczne, usługi ochroniarskie. Z kolei inne zawody należą do tzw. działalności regulowanej. Jest ich wiele – począwszy od indywidualnej praktyki lekarskiej po handel środkami ochrony roślin.

Nie stanowi obowiązku założenie firmowego konta bankowego i pieczątki, ale praktyka pokazuje, że warto to zrobić. Transakcji można dokonywać gotówką lub przez prywatne konto pod warunkiem, że nie przekracza kwoty 15 000 euro. Natomiast pieczątka jest wymagana przez niektóre banki podczas zaciągania kredytu lub świadczenia innych usług finansowych. I jeszcze jedna istotna sprawa – rozliczanie się co miesiąc może przysporzyć sporo problemu tym, którzy nie do końca orientują się w kwestii odliczania podatków i nowinek prawnych, dlatego warto skorzystać z pomocy dobrej i zaufanej księgowej.

Dofinansowania z UE. Programy operacyjne. Część 3.

Ci, którzy nie załapują się na wcześniej wymienione programy mają szansę na uzyskanie środków z programów regionalnych, które nie są zarządzane centralnie a podlegają administracji poszczególnych województw. Regionalne Programy Operacyjne, w liczbie 16, współfinansują projekty realizowane na skalę danego województwa a są one z reguły związane z ochroną i promocją zdrowia, edukacją, rozwojem miast, turystyką, promocją regionu, kształtowaniem społeczeństwa informacyjnego. Priorytety każdego województwa są podobne, zawsze ważne będzie na przykład wspieranie małych i średnich firm.

Osobny rozdział stanowi Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej na lata 2007-2013, który obejmuje województwa: podlaskie, lubelskie, podkarpackie, świętokrzyskie i warmińsko-mazurskie. Uwarunkowania historyczne doprowadziły do tego, że wschodnia część Polski jest znacznie słabiej rozwinięta niż część zachodnia. Aby wyrównać przyspieszyć tempo rozwoju i wyrównać poziom między tymi regionami, stworzono właśnie ten program. Jego zadaniem jest między innymi zadbanie o poprawę jakości dróg, dostęp do szybkiego internetu, promocja usług turystycznych.

Na zupełnie inną skalę działa Europejska Współpraca Terytorialna, która składa się z wielu programów. Jednym z nich jest Program Współpracy Transgranicznej, który w Polsce łączy następujące regiony:

  • województwo zachodniopomorskie – Maklemburgia / Brandenburgia
  • województwo lubuskie – Brandenburgia
  • Polska – Czechy
  • Polska – Słowacja
  • Polska – Litwa
  • Polska – Saksonia
  • południowy Bałtyk

Ze środków tego programu korzystają podmioty gospodarcze, instytucje, organizacje, samorządy terytorialne z wymienionych regionów pod warunkiem, że w ich projekt zaangażowane są dwie strony i obydwie z projektu odnoszą korzyści. Partnerzy muszą działać na terenie, który uwzględnia program.

Natomiast Program Operacyjny Pomoc Techniczna ma wspierać działanie wszystkich innych projektów a właściwie wszystkich instytucji odpowiedzialnych za ich zarządzanie, wdrażanie i pośredniczenie. Zadanie Pomocy Technicznej polega na pilnowaniu, aby informować obywateli jakie dotacje im przysługują oraz koordynować pracami nad przyjmowaniem, rozpatrywaniem i podejmowaniem decyzji w sprawie pomocy finansowych w taki sposób, aby nie ulegały one opóźnieniom.

Dofinansowania z UE. Programy operacyjne. Część 2.

Rybacy oraz zakłady przetwórstwa rybnego mają swój program o nazwie „Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007-2013”. środki są bardzo skromne w porównaniu z programem dla rolników, ale zawsze warto się postarać o pieniądze na modernizację statku, zamianę statku rybackiego na wycieczkowy czy nawet złomowanie statku. Zyskać mogą także hodowcy ryb, którzy chcą zainwestować w obiekty, wyposażenie techniczne, środki transportu lub założyć hodowlę od podstaw. Oprócz indywidualnych przedsiębiorców dotację otrzymują także porty, przystanie rybackie oraz miejsca wyładunków. Program finansuje również kampanię promocyjną dotyczącą spożywania ryb i produktów rybnych.

Program Operacyjny Kapitał Ludzki (PO KL) opiera się na strategii pełnego wykorzystania potencjału ludzkiego w wymiarze indywidualnym jak i społecznym. Duży nacisk kładzie na takie obszary jak edukacja, aktywizacja zawodowa, integracja społeczna, poprawa funkcjonowania administracji publicznej. Działania polegają głównie na organizowaniu szkoleń, seminariów, doradztwie – wszystko to na szczeblu regionalnym i centralnym.

Unia Europejska nieustannie dba o rozwój, dlatego stworzyła Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka, którego celem jest popieranie szeroko rozumianej innowacyjności i rozwoju. Na środki finansowe w ramach tego programu mogą liczyć te podmioty, które zajmują się najnowszymi technologiami oraz ich wdrażaniem, czyli różnego rodzaju przedsiębiorstwa, ośrodki naukowe oraz instytucje. Działania obejmują projekty o szerokiej skali, dlatego pomysły na skalę lokalną i regionalną muszą obejść się smakiem. Priorytetem jest wzrost konkurencyjności polskiej gospodarki oraz podniesienie poziomu nauki i technologii, a także zwiększenie ilości miejsc pracy. Pieczę nad realizacją zadań projektu trzymają ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Ministerstwo Gospodarki, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Dofinansowania z UE. Programy operacyjne. Część 1.

Polska jest jednym z krajów, które ciągle więcej korzystają z funduszy unijnych niż płaca składek. O pomoc finansową mogą ubiegać się prywatni przedsiębiorcy, instytucje państwowe jak i organizacje pozarządowe. Jednak aby otrzymać środki, trzeba najpierw złożyć stosowny wniosek. Dlatego trzeba wcześniej zapoznać się z zasadami przyznawania dofinansowań.

Aby usystematyzować i uporządkować proces przyznawania dofinansowań, Komisja Europejska uzgadnia Narodową Strategię Spójności, na podstawie których tworzy się Programy Operacyjne wyznaczające priorytety. Wniosek o dofinansowanie jest przyjęty, jeżeli spełnia wszystkie kryteria formalne i jej zgodny z tymi właśnie priorytetami. Poznaj najważniejsze cele programów, aby wiedzieć, gdzie szukać grantów.

Program Infrastruktura i Środowisko pochłonie w sumie w latach 2007-2013 ponad 37 miliardów euro. Jego główne zadanie to poprawa atrakcyjności inwestycyjnej naszego kraju poprzez między innymi ulepszenie infrastruktury technicznej, w skład której wchodzi transport, energetyka, dostarczanie wody, usuwanie ścieków i odpadów. Dobrej jakości drogi i sprawny transport to mają być wabikiem dla nowych inwestorów. Program nie zapomina o ochronie środowiska i kwestiach związanych z ekologią, a także ochronie zdrowia i dziedzictwa kulturalnego. Z funduszy tego programu realizowane są przede wszystkim duże inwestycje, obejmujące obszar większy niż jedno województwo.

Na drugim miejscu pod względem wielkości inwestycji stoi Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, który „zabierze” aż 17 miliardów euro. Środki z niego trafiają do rolników, przetwórców rolnych oraz gmin wiejskich w formie dotacji. Rolnicy a także właściciele lasów mogą uzyskać pomoc finansową na zakup potrzebnego sprzętu, unowocześnienie sprzętu lub wprowadzenia znaku jakości towarów, chronionego oznaczenia geograficznego. Pomoc mogą otrzymać także rolnicy dopiero rozpoczynający swoją działalność. Otrzymają pieniądze na reklamę lub pokrycie kosztów prowadzenia działalności. O środki finansowe mogą ubiegać się także producenci przetworów mlecznych, owoców, warzyw, pieczarek, mięs – dotacje mogą przeznaczyć na zbudowanie i wyposażenie swoich zakładów. Gminy wiejskie lub małe miejscowości mają możliwość wybudowania wodociągów, boisk, świetlic, placów zabaw lub innym miejsc użyteczności publicznej pod warunkiem, że stworzą Lokalną Grupę Działania. Jeżeli grupa ustali plan imprez kulturalnych to także ma szansę na pieniądze.

Fundusze Europejskie – skąd i dla kogo?

Środki finansowe, jakimi dysponuje unia Europejska, pochodzą z trzech źródeł: z ceł pobieranych od towarów przywożonych z państw spoza Unii, z podatku VAT (określony procent podatku każde państwo musi oddać do wspólnoty), oraz ze środków pochodzących z dochodu narodowego (każde państwo płaci 0,73% swojego PNB do budżetu unijnego – jest to największy zastrzyk finansowy).

Składka odprowadzana do budżetu Unii zależy od zamożności poszczególnych państw. Kraje bogatsze odprowadzają zatem większe składki. Jednak nie jest to równoznaczne z tym, że otrzymują większe dotacje. Przykładem państwa, które więcej korzysta niż płaci jest Polska. W 2007 roku Polacy zyskali 7,8 miliarda euro dotacji, co po odliczeniu wpłaconej składki dało około 5,1 miliarda euro – tyle zyskaliśmy w ciągu jednego roku.

Aż 44% wydatków UE przeznaczona jest na zwiększenie konkurencyjności i spójności w obrębie wspólnoty. Co to oznacza w praktyce? Unia chce zwiększyć swoją konkurencyjność na rynku międzynarodowym, przede wszystkim w produkcji rolnej i handlu, ale dba także o to, żeby kraje i regiony należące do Unii były na poziomie życia w zakresie finansowym. To dlatego biedniejsze kraje dostają obfitsze środki finansowe przeznaczone na rozwój.

Dotację może otrzymać nie tylko przedsiębiorca, ale także organizacja pozarządowa, gmina, szkoła oraz inne podmioty. Jednak nigdy nie pochodzi ona w całości ze środków unijnych. W programie na lata 2007-2013 podział zakłada piętnastoprocentowy udział budżetu danego państwa.

Osoba lub instytucja zainteresowana pozyskaniem dotacji musi zapoznać się z programami, które wyszczególniają kto może starać się o dofinansowanie oraz w jakim celu. Obecnie funkcjonują następujące programy:

  • Program Innowacyjna Gospodarka
  • Program Rozwój Polski Wschodniej
  • Program Infrastruktura i Środowisko
  • Program Pomoc Techniczna
  • Program Kapitał Ludzki
  • Programy Europejskiej Współpracy Terytorialnej
  • 16 Programów Regionalnych
  • Program Rozwoju Obszarów Wiejskich
  • Program Operacyjny „Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i obszarów rybackich 2007-2013”.